Yapılan aşı çalışmaları ve alınan tedbirlere rağmen covid-19 salgını devam ediyor. Salgını uzatan en önemli unsur ise virüsün uğradığı mutasyonlar. Bugüne dek binlerce mutasyona uğrayan virüsün yeni varyantı ise Güney Afrika bölgesinde çıkan ‘Omicron’. Diğer varyantlardan farklı olarak kendi içinde de birçok mutasyonu barındıran bu varyant nedir? Tehlikeli midir? Nasıl bulaşır? Tüm soruları sizler için yanıtladık.
Dünya Sağlık Örgütü (World Health Organization;WHO) covid-19 salgını ile mücadele anlamında birçok önemli görevi üstlenir. Bu yüzden uluslararası sağlık hizmeti sunan birimlerle birlikte çalışarak pandeminin gidişatını takip eder. Korona virüsün geçirdiği tüm mutasyonlar ile kazandığı yeni özellikler WHO tarafından sınıflandırılarak isimlendirilir. Bu sınıflandırılmalar ve yeni özellikler ise kamuoyuna servis edilerek bilgilendirme yapılır.
COVİD-19 virüsü mutasyonları için yapılan isimlendirmeler eski Yunan alfabesinden alınır. Yapılan araştırmalarda en son varyant ise Güney Afrika’da bulunan ve Yunan alfabesinin 15. Harfi olan Omicron. Bünyesinde birçok mutasyonu barındıran varyant bu özelliği ile ‘süper varyant’ olarak da isimlendiriliyor. Ülkemizde de yavaş yavaş görülen bir varyanttır.
Koronavirürün varyantı olan omicronun şuana kadarki yaygın belirtileri; ana belirti olarak kuru öksürük olmak üzere, halsizlik, gece terlemesi, yüksek ateş ve vücut ağrısı olarak kaydedildi. Ayrıca varyantın diğer mutasyonlarda olduğu gibi koku ve tat alma hissi kaybını da yaşatmadığı belirtildi.
Bu varyantta daha önceki Mu ve Delta mutasyonları gibi hücrede bulunan spike denilen dikenli yapılarda çoğalır ve mutasyona uğrayarak oluşur. Aşıların etkilediği spike proteinlerinde değişim yaratmasından dolayı diğer varyantlara göre daha hızlı bulaşabilir. Bu versiyonu da salgının başında olduğu gibi kişiler arası temas yolu ve solunum yolu ile bulaşmaktadır.
Net olmamakla birlikte yapılan son çalışmalar koronavirüsün diğer varyantlarına oranla omicron varyantının daha bulaşıcı ve ağır geçtiği düşünülür. İlk vaka Güney Afrika ülkelerinde görülerek kısa bir süre içinde bölgeye hakim bir varyant halini almıştır. Hatta bölgede daha önce covis-19 geçiren kişilerde yeniden virüsün görüldüğü tespit edilmiştir. Ancak virüsün ne derece bir şiddette hastalık yaptığı hala çalışma aşamasındadır. Bu yüzen varyant için aşının ne kadar etkin olduğu ve bulaşma oranı hakkında net bir bilgi vermek henüz mümkün değildir.
Koronavirüs için yapılan aşı çalışmaları dünya üzerinde hız kesmeden devam etmektedir. Farklı yöntemlerle hazırlanan aşıların koruyuculuk oranının farklı olması, aşılanma düzeyinin ülkeler arası değişkenlik göstermesi gibi birçok sebepten dolayı covid-19’unda bulaşma düzeyinde değişkenlik görülmektedir. Ancak omicron varyantının henüz yeni olması ve yeterli bilginin toplanmaması nedeniyle aşılı kişiler üzerindekisinin ne olduğu etkisi net değildir. Ayrıca araştırmacıların beyanlarına göre yeni mutasyonların aşı etkinliğini azaltabileceği söz konusudur. Bu yüzden yeni salgın dalgalarına hazırlıklı olunmasının gerektiği belirtilir.
