Ağız ve diş sağlığını ihmal etmek yalnızca çürüklere ve ağız kokusuna neden olmuyor. Kötü diş sağlığı ve eksik ağız bakımı birçok sağlık problemine de davetiye çıkarıyor. Peki, çürük diş hangi hastalıklara sebep olur? Detaylar yazımızda.
Diş çürüğü kalp-damar sisteminden mide, karaciğer ve böbrek gibi birçok hayati organda ciddi sistemik problemlere neden olabilir. Ayrıca bu hastaların iyileşme süreçlerinde de olumsuz bir etkiye neden olur. Başta çok kısa bir temizleme ve dolgu işlemi ile tedavi edilebilen basit bir diş çürüğü önemsenmeyerek tedavi edilmediği zaman sağlığı ciddi oranda tehdit eder hale dönüşebilir. Çürüklerin sebep olduğu başlıca sağlık sorunları ise şu şekilde sıralanabilir:
Ağız ve dişlere eksik bakım yapılması diş çürüklerinin yanında, plak gelişimi sebebiyle diş eti hastalıkları ya da periodontal (dişleri çevreleyen kemik, sement ve dokular) hastalıklara neden olabilir. Diş eti hastalıklarını üç kademesi bulunur;
Araştırmalara göre 20-64 yaş aralığındaki yetişkinler dişlerinin yaklaşık olarak yedisini kaybediyor. 50-64 yaş arası grupta ise %10’unda doğal bir diş dahi bulunmuyor. Bu istatistiklerin nedeni ise yetersiz diş bakımının yol açtığı diş çürüklerine bağlı oluşan diş eti hastalıkları ve diş kayıpları.
Bilimsel araştırmalar, ağız yolu ile vücuda giren bakterilerin damar tıkanıklığı, felç ya da kalp krizi gibi sağlık sorunlarına sebep olabileceğini gösterir. Diş fırçalanmaması sonucu ağızda biriken bakteriler bakteriler vücutta sindirim sonucu kana karışır. Kan dolaşımı ile de kalbe ulaşarak enfektif endokardit denilen tehlikeli bir enfeksiyona sebep olabilir.
Şeker hastalığı periodontitis (diş eti iltihabı) için bir risk unsurudur. Son araştırmalara göre bu risk ilişkisinin iki taraflı olabileceği yönündeki veriler kuvvetli. Yani kötü bir diş sağlığı da iltihaba neden olarak insülin direnci ve devamında diyabet hastalığı için bir etken olabilir.
Diş hastalıkları tedavi edilmediği zaman enfeksiyona sebep olup yayılacaktır. Yayılan enfeksiyon ise bademcik ve boğaz yolunu etkileyerek üst solunum yolu hastalığı olan farenjit hastalığına sebep olabilir.
Çürük dişlerin neden olduğu hastalıklar kategorisinde zatürre de bulunur. Ağız yolu ile gelişen ve çoğalan bakteriler akciğerlere erişerek akciğer enfeksiyonuna yol açabilir. Bu durum bilhassa yaşlı hastalar açısından oldukça tehlikelidir.
Bilimsel çalışmalar diş etleri ile ilgili bir hastalığı olan kişilerde kronik böbrek hastalığına yakalanma riskinin 4,5 kat daha fazla olduğunu gösterir. Ayrıca dişi kalmamış erişkin kişilerde ise kronik böbrek hastalığı riski normal bireylere göre 11 kat fazladır sonucuna da varılıyor. Yine farklı bir bilimsel araştırma da diş eti iltihabının böbrek hastalığı açısından risk etkeni olduğunu belirtir.
Çalışmalara göre prematüre doğan bebeklerin birçoğunda gebelerin hamilelik süresinde diş problemleri ya da diş eti hastalığı bulunduğunu gösterir. Ağızdaki bakterilerin dolaşım yolu ile plasentaya ulaşarak çoğalması iltihaba neden olabilir. Bu yüzden anne adayının kötü diş sağlığına sahip olması bebekte düşük doğum tartısı ve erken doğum ile alakalı sorunlara yol açabilir.
Ağız ve dil kanseri türlerinin yüzde 80’ine neden HPV ile kötü ağız bakımı bağlantısı yapılan araştırmalar ile kanıtlanmıştır. Diğer bilimsel verilere göre ise diş eti iltihabının ağızda gelişen kanserli hücrelerinin büyümesine katkı sağladığı saptanmıştır.
Yukarıda sayılan sağlık sorunlarının haricinde çürük dişin sebep olabileceği diğer problemler ise şu şekilde sıralanabilir:
Bu yüzden senede en az 2 kere diş hekimi muayenesi, dişlerin günde en az iki defa 2 dakika fırçalanması ve günde bir defa diş ipi kullanımı ile bu kötü durumlar için önlem alınabilir.